In 2030 is het heel normaal om te wandelen of de fiets te pakken in plaats van de auto en zijn mensen graag buiten. De Utrechter 2030 is trots op de Utrechtse sporttalenten die op het allerhoogste niveau meedoen en medailles halen. In iedere wijk of buurt vinden we sport- en speeltoestellen en sportverenigingen zijn een warm thuis voor iedereen.
De Utrechter 2030 is gezonder dan ooit, want de hele stad nodigt uit tot sporten. Dat gebeurt op een laagdrempelige manier: de openbare ruimte biedt tal van mogelijkheden om op een veilige en snelle manier te wandelen, te fietsen, te skaten, te rennen of watersporten te beoefenen. Speeltuinen en kleine, kleurrijke sportvelden zijn zo aantrekkelijk en toegankelijk gemaakt dat ze ook de Utrechters die niet snel sportkleding aantrekken verleiden om meer te bewegen. De omgeving is veilig en vertrouwd. Doordat de Utrechter 2030 meer beweegt en meer buiten is, voelt hij zich ook mentaal gezonder.
Sport is overal
Sport en beweging zijn door de hele stad in de openbare ruimte geïntegreerd. De stad zelf is een groot toegankelijk sportpark. De Utrechter 2030 kan er naar hartelust wandelen, hardlopen, skaten en fietsen, wanneer en waar hij maar wil. Er zijn goede, veilig afgeschermde, brede fietspaden. De gouden formule om mensen te laten bewegen is groen, water, kleur en openbare faciliteiten. En voor de urban sporter zijn er talloze sporttoestellen in de stad. Om tot de juiste combinatie van groen, water en faciliteiten te komen is gebruik gemaakt van databased design, maar ook van modulaire bouwsystemen, waardoor in een mum van tijd een tijdelijke sportlocatie opgezet kan worden en weer afgebroken. Daardoor is zo’n locatie niet belastend voor de grond en omgeving en zo blijven braakliggende terreinen niet onbenut. De gemeente heeft een Sport Depot waar sportverenigingen sporttoestellen en -materialen kunnen huren als ze gebruik maken van tijdelijke multifunctionele locaties.
Met al die verschillende sportzones of -districten in de stad kan de Utrechter 2030 niet wachten om te gaan bewegen. Utrecht Science Park en Maarschalkerweerd zijn opnieuw ontwikkeld en vormen samen een groot sportdistrict waar tennis, hockey, voetbal, rugby, judo, waterpolo, zwemmen en allerlei binnensporten gehuisvest zijn. Het Merwedekanaal vormt een blauwe sportzone en samen met het Rondje Stadseiland een groen-blauw sport- en recreatiegebied.
Vitale verenigingen
Utrecht heeft in 2030 vierhonderd sportverenigingen, die stuk voor stuk vitaal zijn. Groot of klein, dat maakt niet uit: de verenigingen zijn in staat zichzelf staande te houden en te groeien. Ze maken het verschil in een wijk, zijn een warm bad voor buurtbewoners van jong tot oud en fungeren als een spin in een web.
Een vitale vereniging is financieel gezond en sterk. Verenigingen kunnen zich in 2030 staande houden doordat ze meer kansen krijgen om inkomsten voor de eigen club te genereren. Denk aan het faciliteren van feesten voor niet-leden of een sportieve activiteit voor de hele wijk, maar ook het organiseren van speciale activiteiten, zoals bedrijfsuitjes. Ook studentensportverenigingen krijgen meer kansen om commercieel te exploiteren. Denk aan sportkantines en gebouwen die in beheer zijn van een stichting waar meerdere sportverenigingen deel van uitmaken. De bar wordt door de leden beheerd en de inkomsten van exploitatie van het gebouw en de horeca worden voor een deel in de verenigingen geïnvesteerd.
Sport voor iedereen
Niet iedereen is veerkrachtig genoeg om in beweging te komen of bij een sportclub te gaan. Voor sommige Utrechters ligt fysiek of sociaal de drempel te hoog. Daarom is het belangrijk dat de openbare ruimte op een laagdrempelige manier uitnodigt tot sporten. Sport en bewegen zijn voor iedereen. In 2030 zijn sport en beweging in alle wijken vanzelfsprekend en toegankelijk voor bewoners. Afkomst en de sociaal-economische positie maken daarbij niet uit. Buurtsportcoaches kunnen gemakkelijk gebruik maken van sport- en speeltoestellen buiten, het fenomeen ‘welzijn op recept’ wordt breed ingezet en ‘buurtsportclubs’ faciliteren sport en spel in de openbare ruimte.
Door de flexibele werktijden op het werk wordt de druk op de sport verminderd. Vroeger, toen het van-negen-tot-vijf-ritme nog de norm was, moest en wilde de Utrechter 2030 tussen vijf en elf uur ‘s avonds sporten. Door de nieuwe flexibiliteit en variatie in werk- en studiemomenten heeft ze nu meer ruimte en tijd om overdags te sporten. Een flexibel ritme voor werk en studie is voor sport belangrijk, omdat daarmee meer mensen naar hun eigen biologisch ritme gaan leven en bewegen. Daardoor kunnen sportaccommodaties slimmer en efficiënter worden benut en is er voor iedereen meer ruimte en tijd om te sporten. De Utrechter 2030 hoeft niet meer te haasten omdat de volgende ploeg al staat te wachten, of sportvelden te delen, of haar wijk te verlaten. Haar kinderen hebben bovendien veel baat bij het nieuwe onderwijssysteem dat is ontstaan, zoals in Amerika: tot twee uur ‘s middags les en van twee tot vier ruimte voor sport, theater en creatieve of andere invulling.
Duurzaamheid en multifunctionaliteit
Het was al jaren de ambitie van de gemeente om sportaccommodaties en zwembaden energieneutraal te hebben voor 2040, maar dat is in 2030 al gerealiseerd. Sportaccommodaties zijn voorzien van thermische zonnepanelen en zonneboilers, worden verwarmd door geothermie en zijn van buiten klimaatadaptief ingericht door groene gevels en daken. Maar op het gebied van sport kun je verder en met meer ambitie denken waar het manieren om duurzame energie op te wekken betreft. Denk aan de fitnessapparaten in sportscholen of de ergometers bij de roeiverenigingen. Je zou met je eigen sportinspanning een warme douche na afloop kunnen realiseren. Dit kan ook op grote schaal: zo kan een watersportbaan in Rijnenburg fungeren als enorme waterbak, waar met aquathermie huizen in de omgeving van schone energie door worden voorzien. Het Utrecht van 2030 kent veel van dit soort duurzame oplossingen.
Sportaccommodaties zijn niet alleen energieneutraal en klimaatbestendig, maar ook multifunctioneel. Waar vroeger sport en cultuur tegenover elkaar geplaatst werden, worden accommodaties in 2030 multifunctioneel gebruikt en zijn ze de plek voor bewegingsconsulenten, fysiopraktijken, start-ups, kunstenaars en muzikanten. Bewegen stimuleert het creatieve brein en zorgt voor ontspanning. Denk aan SmartFloors, waar kinderen door middel van lichaamsbeweging tekeningen op de vloer maken met licht- en geluidseffecten. Door het gebruik van lasertechniek kunnen in sportzalen of leegstaande gebouwen verschillende soorten sport- en spellijnen op de vloeren en muren geprojecteerd worden. Overdag wordt de ruimte gebruikt voor werkplekken en andere activiteiten.
Talentontwikkelingen in de sport
In 2030 vormen het Utrecht Science Park en Maarschalkerweerd een ultieme sportzone waar door verenigingen en sportorganisaties samengewerkt wordt. Het Utrecht Talent Center heeft een eigen sporthub waar talenten - in de breedste zin van het woord - naartoe komen om te sporten of op consult gaan bij een fysiotherapeut, arts of diëtist.
In 2030 is de Merwedekanaalzone het nieuwe bruisende centrum van de stad Utrecht, met het Rondje Stadseiland als een groen-blauw lint waar de Utrechter kan sporten, bewegen en recreëren. Het Merwedekanaal is een sportzone, zodat roeien op het Merwedekanaal als thuisfront van de Utrechtse roeiverenigingen mogelijk blijft. Echter, omdat het Merwedekanaalgebied nu in hartje centrum ligt en er meer drukte is, kan de topsport daar niet meer optimaal beoefend worden. Daarom is er in 2030 een watersportbaan in Rijnenburg waar de roeiverenigingen ook trainen en waar (inter)nationale roei- en triathlonevenementen gehouden worden. De Watersportbaan is dus niet alleen voor sportief of recreatief gebruik, maar vormt ook een belangrijke bron van duurzame energieopwekking.
Het EK vrouwenvoetbal, de Grand Départ van de Tour de France en de Vuelta zijn enkele voorbeelden van grootse evenementen die in Utrecht plaatsvinden. Utrecht is expert in het organiseren van zulke internationale sportevenementen op allerlei sportgebieden. Het is ook de stad waar topatleten naartoe komen voor een trainingsstage. De sportevenementen en het aantrekken van atleten zijn een vliegwiel voor de talentontwikkeling en de breedtesport. De extra inkomsten die gegenereerd worden door evenementen vloeien voor een groot deel terug naar de sport, zodat er blijvend extra geïnvesteerd kan worden in een sportief Utrecht.