Utrecht wil de koploper zijn op het gebied van duurzaamheid. Dat betekent groene energie opwekken op stadsniveau, schone lucht door bijvoorbeeld minder auto’s in de stad en circulair bouwen. Wat is er de afgelopen jaren allemaal gebeurd? En wat moet er nog gaan gebeuren om de komende jaren van duurzaamheid de nieuwe norm te maken? De antwoorden vind je hier!

In 2014 waren wij mede-indiener van de aangenomen motie ‘Duurzaamheid concreet maken’. Hierin werd het verzocht om duurzaamheid concreet te maken, duurzaamheid in alle beleidsterrein te integreren en op te nemen als pijler. Doormiddel van een duurzaamheidsverslag kunnen we duurzaamheid meetbaar maken, een vergelijking maken met voorgaande jaren en/of met andere grote steden. Er wordt in dit verslag gerapporteerd over een groot aantal zaken die van belang zijn voor duurzaamheid, waaronder energie, mobiliteit, groen en luchtkwaliteit.

In november 2013 heeft de gemeente de Green Deal Circulair Inkopen ondertekend met als doel om gezamenlijk de circulaire economie aan te jagen, dit gebeurde samen met twintig andere publieke en private partijen. Concreet vertaalt dit zich in twee inkooptrajecten, één in 2014 en één in 2015. Voor Student & Starter en andere partijen was dit niet voldoende, en daarom wordt eind 2014 met succes de motie ‘Duurzaam inkopen’ ingediend. De motie roept het college op om in de gehele breedte, de hele gemeente als organisatie, duurzaam in te gaan kopen.

In 2015 is het Actieplan Schoon Vervoer (2015-2020) vastgesteld. Hierin staan welke plannen er in de aankomende jaren zijn om de CO2 uitstoot zoveel mogelijk te verminderen en uiteindelijk schoon vervoer te realiseren. Denk daarbij aan verstrekken van subsidies voor elektrische voertuigen zoals e-bikes en het plaatsen van laadpalen. Daarnaast spreken ze over het vervangen van gemeentelijke voertuigen door elektrische voertuigen (bestelwagens, scooters, veegwagens) en een beter systeem voor het openbaar vervoer.

Student & Starter vindt het voor duurzaamheid essentieel dat de auto een andere plaats krijgt in de stad. Met succes dienen we daarom in 2015 de motie ‘Autovrij wonen’ in. Deze motie heeft er voor gezorgd dat de Tweede Daalsedijk autovrij wordt. Dit gebied moet wat ons betreft het voorbeeld worden voor de rest van de stad.

In juni wordt het Utrechts Energieplan door de raad vastgesteld dat door 165 bewoners is opgesteld in samenwerking met de gemeente. In navolging van dit plan worden in november 2015 de Utrechtse Energieagenda’s gepresenteerd. Hierin staan de doelen en activiteiten van de gemeente op het gebied van energie en duurzaamheid beschreven en met welke partners de gemeente wilt samenwerken en resultaten wilt boeken.

De gemeente is de afgelopen jaren begonnen met de invoer van Het Nieuwe Inzamelen (HNI) en zal daar de komende jaren mee verder gaan. Door het gescheiden inzamelen zullen we meer grondstoffen overhouden die we weer kunnen hergebruiken. Ook zal er minder restafval overblijven, wat weer betekent dat er minder afvalverbranding plaats zal vinden. Student & Starter wil zich volledig inzetten voor HNI! Toch heeft het invoeren van dit beleid wel de nodige aandacht nodig. Wat doen we bijvoorbeeld met mensen die op een flatje wonen? Daarom hebben we de mogelijkheden van nascheiding onder de aandacht gebracht.

Zoals hierboven al beschreven staan wij helemaal achter Het Nieuwe Inzamelen. Maar voor mensen zonder auto zou dit voor problemen kunnen zorgen. Hoe kom je dan van je oude wasmachine af? In 2016 dienden we daarom een motie in om de gemeente weer witgoed op te laten aan huis. Deze motie werd helaas niet aangenomen. Daarom gooide we het in 2017 over een andere boeg, zie verderop in deze tijdlijn voor meer!

Utrecht is binnen de G4 koploper op het gebied van deelauto's. Het aantal deelauto’s en elektrische voertuigen blijft sinds 2013 ieder jaar stijgen. Op Oslo na heeft Utrecht de grootste markt voor elektrische voertuigen. In 2016 doet de e-scooter zijn intrede op de zakelijke markt en wordt veelvuldig gebruikt in Utrecht. We zien ook steeds meer maaltijdbezorgers op elektrische voertuigen door de stad gaan. Student & Starter is voorstander van deelauto’s en deelfietsen en heeft de afgelopen jaren meermaals gevraagd om meer van dit soort MaaS-oplossingen (Mobility as a Service) toe te passen in Utrecht.

Wil je meer weten over het duurzaamheidsbeleid in de gemeente Utrecht? Duurzaamheidsverslag 2016

De gemeente doet hard haar best om te verduurzamen. Bijvoorbeeld sportverenigingen worden gevraagd te verduurzamen, de gemeente ondersteunt ze hierin. De gemeente kijkt uiteraard ook naar haar eigen vastgoed. Zo werd er een voorstel gedaan om het dak van het stadhuis te bedekken met zonnepanelen. Na onderzoek van Student & Starter bleek dit echter een vorm van chijnduurzaamheid. Omdat het stadhuis een monument is kunnen de zonnepanelen niet op de zonnige plekken van het dak. De investering van tienduizenden euro’s zou dus veel effectiever zijn op andere locaties. Wij dienden daarom een motie, in die het college opdroeg om te kijken naar alternatieven. Deze motie werd overgenomen. Wil je meer weten over het verduurzamen van het gemeentelijk vastgoed? Kijk hier! brief over het plaatsen van zonnepanelen op stadhuis, DUMO, Raadsinfomatiebijeenkomst over verduurzaming van gemeentelijk vastgoed, Monumenten en verduurzamingsmaatregelen.

In 2016 wordt de motie ‘Bouwpauze Rijnenburg’ aangenomen, dit betekent dat er tot 2030 geen woningen gebouwd worden in het gebied. Student & Starter stemt tegen deze motie omdat er wat ons betreft bijgebouwd moet worden in verband met het grote woningtekort. Alleen al voor studenten zijn er 7000 tot 8000 woningen nodig. Daarnaast hoeven duurzame energieopwekking en woningbouw elkaar niet uit te sluiten, en dat leek wel het geval toen de scenario's voor Rijnenburg werden besproken. Daarom heeft Student & Starter, samen met andere partijen, een motie ingediend om de combinatie van woningen en energielandschap in dit gebied te onderzoeken. De motie werd niet aangenomen, maar deze visie laten wij niet los als de definitieve plannen in 2019 gepresenteerd zullen worden. Ook is Rijnenburg de perfecte plek voor een roeibaan, het liefst gecombineerd met duurzame aquathermie! Wil je hier meer over weten? Klik de volgende linkjes! Rapport Unie van Waterschappen, nieuwsbericht start vijf pilots aquathermie in Noord-Holland.

Na een verhuizing of een grote voorjaarsschoonmaak zit je vaak met een flinke berg afval. Wat doe je dan met al dat afval? Juist, met een bakfiets! Daarom diende we een motie in om bij ieder afvalscheidingsstation een bakfiets neer te zetten die men gratis kan lenen. Zo kan je ook zonder auto toch je grofvuil wegbrengen.

Begin 2018 wordt een eerste een poging gedaan om een overzicht te maken van de investeringen in de energietransitie. Op basis hiervan stellen wij vragen over de financiële impact van de duurzaamheidsopgave, omdat we het overzicht willen hebben. Wat gaat het allemaal koste en hoe gaan we het betalen? Natuurlijk hangt dit nauw samen met de doorberekening van het klimaatakkoord in 2019, maar als Utrecht willen we pionieren en zo snel mogelijk duurzaamheid de norm maken. Daarom hebben we later opnieuw schriftelijke vragen gesteld over hoe we de uitvoering van al die duurzaamheidsmaatregelen gaan fixen.

Het liefst willen we klimaatverandering tegenhouden, maar we zien nu al dat het klimaat aan het veranderen is en daar zullen we op in moeten spelen. In de toekomst zal dit gaan leiden tot meer hevige regenval en langere periodes van droogte, wat weer resulteert in wateroverlast en hittestress. Met klimaatadaptatie kunnen we dit tegengaan, en daar is vooral veel meer groen voor nodig. Student & Starter zet al jaren vol in op groene daken en groene gevels. Een eerste resultaat is een hogere subsidie voor dit soort initiatieven. Een volgende stap zou bijvoorbeeld zijn om een combinatie te maken tussen groene daken een zonnepanelen. Zonnepanelen op groene daken leveren namelijk extra energie op! Onze motie hiervoor kreeg helaas nog niet genoeg steun, maar uiteraard blijven we ons hiervoor inzetten.

De E-waste race is een jaarlijks terugkerend evenement waarmee aandacht wordt gevraagd voor de inzameling van elektronisch afval. Scholen door heel Nederland worden uitgedaagd om het meeste elektronisch afval in te zamelen. Student & Starter vindt dit een prachtig initiatief! Toen in 2018 bleek dat Utrecht niet langer mee zou doen aan deze race hebben we vragen gesteld.

Eind 2018 stelde we vragen over de financiële impact van de duurzaamheidsopgave. Een andere belangrijke vraag is hoe we kennis en expertise gaan vergaren om de energietransitie succesvol te volbrengen. Daarom stelden we deze deze vragen. Want je hebt niet alleen geld, maar ook materialen en mensen nodig! Een koppeling met het onderwijs zou hier bijvoorbeeld interessant kunnen zijn.

In 2019 werkt Student & Starter samen met de Green Office en schrijft een tweetal onderzoeken uit voor UU studenten. Het eerste onderzoek richt zich op plastic tasjes. Wat is de impact van een verbod op plastic tasjes en wat zou een goed alternatief zijn voor deze tasjes? Het andere onderzoek ontwikkelt de Global Goals Calculator voor de gemeente en brengt de informatievoorziening over duurzaamheid in kaart. Op internationaal niveau werd in 2016 al de Global Goals Monitor uitgegeven, dit bevat internationaal vastgestelde en brede duurzaamheidsdoelstellingen (Sustainable Development Goals of SDG's).

Door het stroomlijnen van de informatievoorziening moeten we er voor zorgen dat de raad en de gemeentelijke organisatie door de bomen nog steeds het bos zien. In samenwerking met de Green Office is de Global Goals Calculator ontwikkeld. Deze tool wordt gebruikt om te checken of we échte duurzaamheidsmaatregelen nemen, en welke maatregelen het beste passen op de korte of lange termijn. Kortom, de Global Goals Calculator gaat gelden als een maatstaf voor de gemeente.

In september 2018 hebben we een vraag uitgezet bij de Green Office om te onderzoeken wat de impact zou zijn als plastic tasjes verboden zouden worden in Utrecht. Met dit onderzoek in de hand dienen we in deze periode een motie of initiatiefvoorstel in voor het verbod op het gebruik van plastic tasjes binnen de stad én pleit voor de invoering van een duurzaam alternatief. En het plastic wat we gebruiken, kunnen we slim hergebruiken, bijvoorbeeld als materiaal voor een wegdek of fietspad.

Na jaren gesteggel en ‘onthouding van bouwen’ wordt in de jaren 2020-2025 zeker dat we vanaf 2030 gaan bouwen in Rijnenburg. Een eerste aanzet hiertoe werd al gedaan in de provinciale staten met de aangenomen motie van PvdA en VVD. Student & Starter blijft zich hardmaken voor een duurzame, moderne wijk. In deze wijk staan circulair en modulair gebouwde huizen die energieneutraal zijn. Door middel van aardwarmte en aquathermie wordt energie bespaard.

We blijven hameren op ruimte voor innovatie in de duurzaamheidssector. We streven naar het opzetten van een duurzaamheidsdistrict, net als in Den Haag. Er wordt nauwer samengewerkt met onderwijsinstellingen en er wordt een duurzaamheidsinnovatiepact gesloten tussen verschillende onderwijsinstellingen (Gemeente, Utrecht, Wageningen, Eindhoven, Delft). Ook zullen we ons er voor inzetten dat de gemeente meer gaat samenwerken met de Living Labs van de Green Office van de UU. Eén van de onderzoeken die uitgevoerd gaat worden is de haalbaarheid naar het opwekken van duurzame energie middels de combinatie van aquathermie en een watersportbaan.