In het Utrecht van 2030 staan de culturele sectoren niet alleen in verband met elkaar, maar is cultuur opgenomen door de gehele stad. De Utrechter 2030 profiteert hier volop van. Zij is van huis uit misschien geen echte cultuurliefhebber, maar door het rijke aanbod in de stad kan ze niet om de levendigheid en aantrekkelijkheid ervan heen. Dat cultuuraanbod wordt niet alleen verzorgd door de gevestigde orde, maar ook door de studenten die vers van de kunstacademie komen. De cultuur van Utrecht bruist; zowel overdag als ‘s nachts. Die sfeer past bij een grote stad als Utrecht.

Cultuur hoeft niet altijd een gigantisch festival of een voorstelling in de Schouwburg te zijn. De Utrechter 2030 vindt cultuur ook dicht bij huis. Zo wordt tegenwoordig veel meer gebruik gemaakt van de mogelijkheden in woonpanden. Vaak is er in deze panden ook een ontmoetingsruimte, waar door startende gezelschappen of muzikanten gebruik van kan worden gemaakt als springplank naar grote podia. De Utrechter 2030 geniet van de bandjes en het geluid dat wordt versterkt door de hoge ruimte. Stukafest is niet meer één keer per jaar, de ruimtes kunnen het hele jaar door worden benut. Er zijn meer gemengde flexwerkpanden, en daarbij gaat het om flexwerk in de breedste zin van het woord. Kunstenaars werken toch ook? Vaak maken zij daarom ook aanspraak op deze werkruimten.

Het culturele ondernemersfonds

De cultuur houdt niet op binnen de muren: op het kleine plein bij het winkelcentrum in de wijk worden vaak minifestivals georganiseerd. Dit is met lekker weer natuurlijk het leukst, maar ook in de winter is er van alles te beleven. Onder de tenten met heaters eet de Utrechter 2030 een broodje terwijl ze lekker warm kijkt naar een spoken-wordoptreden van stadsbewoners. De gemeente faciliteert deze initiatieven via het Culturele Ondernemersfonds. De initiatiefnemers uit de cultuursector, maar ook uit de wijk, weten dit fonds goed te vinden en hoeven maar uiterlijk een maand van tevoren een aanvraag te doen. De Utrechter 2030 is lid geweest van een Utrechts theatergezelschap, waar hij met zijn multiculturele achtergrond een voorstelling kon maken over zijn geboorteland. De voorstelling was een groot succes en de Utrechter 2030 is later gevraagd om plaats te nemen in het bestuur van het gloednieuwe Culturele Ondernemersfonds Utrecht.

Het al bestaande Ondernemersfonds Utrecht heeft een budget dat vrij kan worden besteed. Zo’n budget heeft de gemeente in 2030 ook voor cultuur vrijgesteld. De culturele initiatieven zijn hierdoor niet meer afhankelijk van het Initiatievenfonds, maar kunnen ook laagdrempelig aangevraagd en gerealiseerd worden. Op deze manier hebben ook kleinere, eenmalige initiatieven die levendigheid in de wijken kunnen brengen meer kans zichzelf te presenteren. Het bestuur van het fonds is divers en afkomstig uit verschillende takken van de cultuursector in Utrecht. Het Culturele Ondernemersfonds kan de projectsubsidies van de gemeente voor de cultuursector gedeeltelijk vervangen, zodat de gemeente zelf zich meer kan focussen op talentontwikkeling en meerjarige subsidies. Daarbij kan het fonds bijdragen aan de doelstellingen die de gemeente heeft bij sommige wijken. Als een wijk in 2030 een ontwikkelgebied is, kan door projecten en tentoonstellingen die worden gefinancierd vanuit het Culturele Ondernemersfonds een boost worden gegeven aan zo’n gebied.

Divers aanbod

Het fonds werkt samen met de online participatietools van de gemeente. Zo kan ook voor sommige culturele projecten of initiatieven de mening van de wijk worden gehoord op een laagdrempelige manier. Zo had de gemeente voor de organisatie van een kleinschalig festival in Park Transwijk een optie uitgeschreven, waarvoor meerdere bewoners een idee indienden. Met de stemmen van de bewoners uit de wijk kwam een voorstelling van een bekende hiphop-artiest uit de bus. Echt een voorbeeld voor de Utrechter 2030, die artiest. Het was voor hem een fantastische avond.

De Utrechter 2030 had eerst niet zoveel met cultuur. Hij woonde in Kanaleneiland en moest wel eens met school naar een museum, maar dat was niets voor hem. In het jongerencultuurhuis in de buurt kwamen soms nog weleens leuke dingen voorbij, maar echt iets vets was er niet. Zijn vader kon zich hierover opwinden: het is toch niet terecht dat het cultuurbudget van de stad zo eenzijdig wordt ingezet? Gelukkig kwam dit besef ook bij de gemeente Utrecht. In 2030 is zij met haar culturele partners in gesprek gegaan over het onderwerp van diversiteit binnen het culturele aanbod in de stad. Zo raakte grote aanbieder Tivoli geïnspireerd: hier zijn verschillende upcoming Nederlandse artiesten uit de hiphopscene op de agenda gezet. Zo heeft ook deze Utrechter 2030 iets om naar uit te kijken.

Cultuur in de wijk

Voor deze fantastische cultuur is vastgoed nodig, maar vastgoed heeft ook cultuur nodig. Om een diverse en levendige wijk te hebben moet meer uit de kast worden getrokken dan alleen woningen en winkels. De Utrechter 2030 is gelukkige vader van een kersverse dochter. Hij is met zijn jonge gezin op zoek naar een nieuwbouwwoning. Zijn al wat oudere zoon zit op dansen en haalt hier ontzettend veel plezier uit. Voor de Utrechter 2030 is het dus wel een voorwaarde dat binnen zijn nieuwe wijk een cultureel centrum is waar zijn zoon zelf heen kan fietsen om lessen te volgen.

In Utrecht was het in eerste instantie zo dat cultuur geen vast onderdeel was van bestemmingsplannen voor nieuwe wijken. Na het nieuwe beleid dat is gemaakt in 2020, met het oog op de maatschappelijke waarde van vastgoed, is ingebracht dat bij het maken van bestemmingsplannen actief moet worden gezocht naar ruimte voor cultuur. Deze ruimte kan ook gebruikt worden voor mengvormen tussen culturele en zakelijke doeleinden. Het hoofddoel is cultuur voor iedereen bereikbaar te maken in zijn of haar eigen buurt of wijk. De Utrechter 2030 kijkt in ieder geval met plezier naar de dansvoorstelling van zijn zoon in zijn nieuwe woonwijk.

Groeien

Dat talent zit niet alleen in de wijken. Ook in 2030 zijn er ieder jaar weer getalenteerde afgestudeerden van de kunstacademie. De Utrechter 2030 heeft net haar diploma. Ze heeft een geweldig afstudeerwerk gemaakt met het gebruik van hologrammen. Ze is blij dat ze haar studie in Utrecht heeft gevolgd, hier zijn namelijk genoeg mogelijkheden als je klaar bent met je opleiding. Niet alleen is in elke wijk wel een mogelijkheid aanspraak te maken op een atelier of repetitieruimte; je kunt ook bij de gemeente aankloppen voor een groeisubsidie.

In 2018 was de stap al gezet om een impulssubsidie toe te kennen aan jonge makers, maar bij de cultuurnota van 2020 werd de eerste stap gezet richting een echte groeisubsidie. Deze subsidie ondersteunt startende kunstenaars twee jaar lang financieel en inhoudelijk. Op zakelijk gebied worden de kunstenaars op weg geholpen door verschillende cursussen. Door deze structurele groeisubsidie blijft het afgestudeerde talent in Utrecht. In de tien jaar sinds deze subsidie is toegekend is Utrecht dan ook koploper geworden op het gebied van culturele talentontwikkeling, waardoor de titel Cultuurstad van Nederland is verworven.

Nachtleven

De Utrechter 2030 is een nachtdier. Door de nachtwinkels die sinds een tijdje in Utrecht te vinden zijn, kan hij gelukkig zijn boodschappen doen voor de volgende dag. Maar de nacht heeft in Utrecht natuurlijk nog veel meer te bieden. Al sinds hij zijn studie begon in 2024, is hij trouwe bezoeker van de Ekko, de Helling en Tivoli Vredenburg. Hij vindt festivals als Le Guess Who en alle artiesten die langskomen bij de Ekko fantastisch, maar is ook blij met de ontwikkelingen die sinds de cultuurnota 2025-2028 zijn ingezet. Hierin is namelijk bepaald dat er meer locaties in de wijken, bijvoorbeeld in Leidsche Rijn, worden geopend om het culturele nachtleven in Utrecht nog bruisender te maken.

Door de goede samenwerkingsverbanden die er in Utrecht al bestonden tussen de culturele instellingen, is ook deze insteek van de gemeente goed opgevangen. De instellingen die al bijdroegen aan het bruisende nachtleven in Utrecht helpen met het exploiteren van de nieuwe locaties. Een verbindende factor hierbij is de Utrechtse nachtburgemeester, die de culturele instanties en ondernemers met elkaar in contact brengt. Hierdoor is ook een koepel ontstaan binnen het Utrechtse nachtleven. De nieuwe locaties worden eerste podia voor het talent dat Utrecht te bieden heeft en trekken de aandacht van zowel stadsbewoners als mensen buiten Utrecht.

Educatie

Toen in 2019 het Utrechts Centrum voor de Kunsten (UCK) officieel werd gesloten was de Utrechter 2030 erg teleurgesteld, omdat zij al jaren gitaarlessen volgde bij de instelling. Toch is zij verrast door wat er voor het UCK terug kwam. Ze heeft een account op het integrale amateurkunsteducatieplatform van Utrecht. Hier kan je kiezen uit verschillende pakketten. Op deze manier hoeft zij niet per se te kiezen voor gitaarlessen, maar kan zij bijvoorbeeld ook het budget van haar pakket inzetten voor zanglessen voor de duur van een maand.

Het lessenaanbod is groot, maar de vraag ook. Je kan je via het platform iedere week inschrijven voor lessen, of kiezen voor een langer traject bij een bepaalde cursus. Het maakt niet veel uit dat de Utrechter 2030 op haar leeftijd niet heel mobiel meer is, want door de ruimte die is gemaakt voor cultuur vinden de lessen van het platform ook voor een groot deel plaats bij haar in de wijk. Utrecht 2030 heeft geïnvesteerd in techniek, waardoor de stap naar een professioneel platform ook sneller gemaakt kon worden. Door de samenwerking van de Utrechtse cultuursector wordt de amateurkunsteducatie naar een hoger niveau getild: de leerlingen kunnen alles eruit halen wat erin zit.